Taniec jako ogólnoświatowa promocja polskiej kultury ludowej na przykładzie Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „MAZOWSZE”.
Taniec, a zwłaszcza ludowy, związany jest z człowiekiem od dawien dawna. Stanowił on ważny element religii i codziennego życia. Ludzie przez spontaniczną ekspresję ruchów i śpiew wyrażali siebie. Taniec, od zarania dziejów, wpisuje się w historię jako element kultury danego kraju. Pod pojęciem tańca ludowego kryje się nie tylko sam w sobie taniec. To również muzyka, często komponowana pod konkretny styl tańca, ale również i śpiew pieśni z danego rejonu. Jest także znakomitym sposobem na promowanie kultury kraju poza jego granicami.
Historia folkloru tanecznego
Pojęcie folkloru tanecznego dotyczy tradycyjnych tańców, jeszcze z czasów starej wsi. W tych czasach, taniec był szczególnie mocno powiązany z życiem wiejskiej społeczności. Nie chodziło tu o pewnego rodzaju widowisko. Taniec był potrzebną, codzienną czynnością, mającą poprawić nastrój i wyrazić siebie. Taneczny repertuar znakomicie zachował się do ówczesnych czasów. Oczywiście w postaci zróżnicowanej, ze względu na różnorodne interpretacje lokalnych społeczności, czy intonację głosu. Każdy taniec jest po części zaimprowizowaną kompozycją w obrębie kultury danego regionu. Natomiast w niektórych rejonach Polski, struktura tańców ludowych od lat pozostaje niezmienna.
Polskie zespoły folklorystyczne można podzielić na 3 główne grupy:
- Zespoły zawodowe, np. Zespół Pieśni i Tańca “Mazowsze”,
- Zespoły nieprofesjonalne, w tym autentyczne, artystycznie opracowane i stylizujące,
- Zespoły komercyjne.
Folklor w Polsce i poza jej granicami
Kultura ludowa w Polsce nadal się rozwija, pomimo unowocześnień układów i figur tanecznych, zostają zachowane tradycyjne elementy. Powstaje wiele nowych zespołów folklorystycznych, co nie zmienia faktu, że zespoły już trwale ugruntowane w kulturze polskiej, również prężnie działają, stale się rozwijając. Jako przykład może tu służyć Zespół Ludowy Pieśni i Tańca “Mazowsze” (https://www.mazowsze.waw.pl/). Zespół rozpoczął swoją działalność już w 1948 roku. I tak już od kilkudziesięciu lat rozpieszcza nas repertuar złożony z wytwornych polonezów, nastrojowych kujawiaków, skocznych polek, mazurów czy góralskich tanów. Dochodzą do tego piękne piosenki wykonane w charakterystycznym już czterogłosowym śpiewie, brzmiącym jak jednogłośny . Ten styl ma już swoją nazwę – mazowszański.
Zespół koncertuje nie tylko w Polsce. Bardzo często promują naszą kulturę poza jej granicami. Ostatni wyjazd na Islandię, nie tylko popularyzował polskie kolędy, ale również tradycyjne pieśni bożonarodzeniowe z Islandii. To pokazuje, że takie wyjazdy łączą ze sobą różne kultury, tworząc wzajemne więzi.
Taniec ludowy współcześnie
Obecnie taniec ludowy nieco zatracił swą powszechność, ze względu na nagłe migracje ze środowisk wiejskich do większych miast. To z kolei przełożyło się na „odcięcie” wiejskiej tradycji i częste uznawanie jej jako tej gorszej. Również taniec towarzyski zatracił swoją ceremonialność. Forma w jakiej odbywa się odbiór tańca często jest jedynie sceniczna i niewiele ma wspólnego z jego dawną, użytkową postacią. Nastąpił nieuchronny podział na tańczących i publiczność. To tańczący przeżywa, interpretuje muzykę poprzez rytmiczne ruchy ciała, natomiast widz odbiera te emocje i odczuwa je na swój sposób. Warto jednak dbać o tradycję jaką są tańce ludowe. To nie tylko barwne stroje i śpiewy, ale też rys historii i kultury naszego kraju.